De voormalige Herenschool met tuin en bos aan de Overrijn is een gemeentelijk monument. Het is in de 17e eeuw ontstaan als een buitenplaats voor een adellijke familie. De historische naam is: ‘Hof van Katwijk’. Later in de tijd hebben er de nodige aanpassingen en uitbreidingen plaatsgevonden.

Deze staat overzichtelijk beschreven op deze website.

Het behoud van historische buitenplaatsen is een belangrijk speerpunt van de Provincie Zuid Holland. Dit heeft geleid tot beleid gericht op de planologische bescherming van historische buitenplaatsen en landgoederen. Dit ‘wordt aangeduid het begrip landgoedbiotoop.

Definitie

Een historische buitenplaats is aangelegd en kan onderdeel zijn van een landgoed. Het geheel wordt gevormd door een, eventueel thans verdwenen, in oorsprong versterkt huis, kasteel, buitenhuis of landhuis, met bijgebouwen, omgeven door tuinen en/of park met één of meer van de volgende onderdelen, zoals grachten, waterpartijen, lanen, boomgroepen, parkbossen, (sier) weiden, moestuinen, ornamenten. Deze onderdelen kunnen samen met de gebouwen een onlosmakelijk geheel.

Er is sprake van een historische buitenplaats als de gebouwen, bouwwerken en tuinornamenten, die compositorisch deel uitmaken van het ontwerp of de opzet en inrichting van de tuin en/of parkaanleg, dan wel dienen voor gebruik in samenhang met de oorspronkelijke bestemming.

 

De provincie heeft een verordening vastgesteld waarin regels zijn opgenomen ter bescherming van de aangewezen landgoedbiotopen.

De Hof van Katwijk is door de Provincie aangewezen tot landgoedbiotoop. Op grond van de analyse van het geheel en zijn omgeving is er een beschermingszone rond de Hof van Katwijk getrokken.

Onderstaand kaart laat dit duidelijk zien.

 

Waarom zo’n groot gebied?

Dat heeft alles te maken het de vijf onderdelen die de Provincie heeft benoemd als kenmerkend voor een landgoed.

  1. Buitenplaats, het Landhuis met alle bijgebouwen en de tuin.
  2. Stedelijke structuur, de koppeling van het landhuis aan en weg en/of waterloop.
  3. Panorama, de zichtrelatie tussen het hoofdhuis en de openbare ruimte rond het complex.
  4. Zichtlijn, een ontworpen lijn die van buitenaf zicht geeft op het hoofdhuis en visa versa.
  5. Blikveld, de vrije ruimte die nodig om de buitenplaats van buitenaf als geheel (vooral het park) te kunnen herkennen en ervaren.

 

Alle vijf de onderdelen zijn aanwezig bij de Hof van Katwijk.

  1. Het gebouw aan de Overrijn met tuin en Herenschoolbos.
  2. Het complex is gekoppeld aan de Overrijn, de Oude Rijn, de Vliet en het Additioneel kanaal.
  3. Er zijn meerdere plekken in de openbare ruimte die een panorama bieden op het hoofdhuis
  4. De tuin bevat een centrale as met zichtlijn die van buitenaf zicht biedt op het hoofdhuis.
  5. Vanaf de Oude Rijn en het Additioneel kanaal heeft men een breed blikveld op de tuin en het bos. Ook vanuit de Kwakelwei er een volledig vrij uitzicht op het landgoed.

 

Nieuwe plannen die betrekking hebben op wijzigingen binnen de door de Provincie vastgestelde beschermingszone van de Hof van Katwijk moeten ter beoordeling worden voorgelegd aan de Provincie.